|
Historia regionu
Obszar dzisiejszej Gminy Dobromierz zamieszkiwały w przeszłości dwa
plemiona słowiańskie: Ślężanie i Trzebowianie.
Granica pomiędzy tymi plemionami przebiegała wzdłuż Nysy
Szalonej. Po obydwu plemionach pozostały zarysy lub ślady grodzisk.
I tak po Ślężanach w okolicy Dobromierza 5 grodzisk, a po
Trzebowianach grodzisko w Roztoce i w pobliżu Gniewkowa. Powstawanie
poszczególnych miejscowości następuje za panowania:
- Bolesława Rogatki: KŁACZYNA - 1249, DOBROMIERZ - 1277;
- Bolka I Świdnickiego: ROZTOKA - 1300,
- Bernarda: BRONÓW - 1307, DZIERZKÓW - 1305, GNIEWKÓW - 1305,
BORÓW - 1305
- Bolka II Świdnickiego: JUGOWA - 1335, SZYMANÓW - 1335,
- natomiast PIETRZYKÓW - 1369, CELÓW - 1373, powstały, gdy władzę
sprawowała po śmierci Bolka II, jego żona Agnieszka.
Najstarszy dokument z roku 1203 wspomina o nadaniu, przez biskupa
wrocławskiego Cypriana, dziesięciny ze wsi Cirne (Czernica)
joannitom ze Strzegomia
MAPA ŚLĄSKA w wiekach X i XI
granice oddzielające terytoria plemienne w przybliżeniu
Nie omijały tego regionu burzliwe dzieje w historii; wojny,
zarazy, powodzie, susze, pożary i bunty chłopskie. Bardzo wyniszczające
i ubożące region były wojny, zwłaszcza wojna trzydziestoletnia
(1618-1648) i wojna siedmioletnia (1756-1763). Częste przemarsze
wojsk powodowały przymusowe zakwaterowania, wyżywienie wojska i
jeszcze wyższe podatki na rzecz armii. 4 czerwca 1745 roku na
terenach między Strzegomiem, a Dobromierzem, rozegrała się znacząca
bitwa II wojny śląskiej. Doszło do starcia wojsk pruskich z połączonymi
siłami austriacko-saksońskimi. Przeszła ona do historii jako
"Bitwa pod Wysoką Górą", sławiąc jednocześnie
miasteczko daleko poza granicami Śląska. W kampanii napoleońskiej
Dobromierz, liczący wówczas 500 mieszkańców, musiał zakwaterować
4475 żołnierzy oraz zapłacić 6000 talarów kontrybucji, co było
ogromną kwotą.
Miasto nawiedzały częste powodzie i pożary. Kronikarz opisujący
powódź z roku 1804 podaje wiadomość o zalaniu dolnej części
miasta przez okoliczną rzekę. Co spowodowało, że mieszkańcy
cierpieli głód i biedę.
W roku 1807, południową stroną dzisiejszej gminy, przeszły
wojska Ułanów Nadwiślańskich, podążając naprzeciw wojskom
pruskim, idącym na odsiecz Wrocławia. Do bitwy doszło pod Strugą 7
maja 1807 roku. Szarżę ułanów opisał Stefan Żeromski w
"Popiołach" (III tom).
Bardzo wyniszczające w skutkach były pożary. Zwarta drewniana
zabudowa, z dachami, krytymi słomą, była łatwym łupem dla ognia.
Pożary mające miejsce w latach:1602, 1654, 1683, 1710 oraz 3
stycznia 1827 roku, pozostawiały zgliszcza. Każdorazowo po pożarze
trzeba było odbudowywać niemalże całe miasto, czy też poszczególne
obiekty. To powodowało zastój i hamowało rozwój gospodarczy.
Mapa terenów Gminy Dobromierz w latach 1884-1885
(Hohenfriedeberg)
POBIERZ: mapa
w większej rozdzielczości
Metryczka:
Skala: 1:25000
Miejsce wydania mapy: Berlin
Rok wydania mapy: 1913 r.
Oryginał mapy znajduje się w Bibliotece Śląskiej, Plac Rady Europy
1, Katowice.
Wiek XIX to rozwój przemysłu. Na terenie gminy powstały wówczas
kamieniołomy wysokiej klasy granitu w Borowie, Gniewkowie i Czernicy.
Ten poszukiwany materiał budowlany był eksportowany daleko w głąb
Niemiec, do Westfalii i Nadrenii. Tam budowane były z niego drogi i
ulice wielkich miast. Zatrudnienie w kamieniołomach znajdowało wielu
mieszkańców gminy. W przeszłości miejscowi trudnili się chałupniczo
tkactwem. W okolicy bardzo mocno rozwinęło się ogrodnictwo i
sadownictwo. Słynęły z nich: Szymanów, Pietrzyków, Roztoka,
Jugowa, Bronów i Dobromierz.
Na tym terenie było w przeszłości parę młynów (Pietrzyków,
Łąkoszów, Dobromierz, Borów) i nieco wcześniejsze wiatraki (Pietrzyków,
Jaskulin).Korpus wiatraka typu holenderskiego stoi do dziś na wzgórzu
koło Pietrzykowa.
W roku 1890 uruchomiona została linia kolejowa Strzegom - Bolków
przez Roztokę i Kłaczynę, a w roku 1896 wybudowano linię kolejową
z Jawora do Roztoki, przebiegającą na terenie gminy przez Czernicę,
Gniewków, Borów. Dzisiaj pociągi tędy już nie kursują.
Dworzec kolejowy w Roztoce
fragment karty pocztowej: "Rohnstork" Kunstverlag Herm.
Adam, Freiburg in Schl.
No. 8554
|
